Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) nisan ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 1,68 arttığını ve yıllık
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) nisan ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 1,68 arttığını ve yıllık enflasyonun yüzde 17,14 olduğunu açıklamasının ardından TCMB'nin Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora göre, gıda dışındaki ana kalemlerde yıllık enflasyon yükselirken, tüketici enflasyonundaki artışa en belirgin katkı enerji grubundan geldi. Bu dönemde eşel mobil sistemi ve tavan fiyat uygulamasının etkisiyle enerji fiyatları yatay seyrederken; ancak baz etkisi nedeniyle grup yıllık enflasyonu belirgin şekilde yükseldi.
Temel mallarda yıllık enflasyon artarken, yeni sezon geçişinin de etkisiyle giyimdeki yükseliş eğilimi sürdü, dayanıklı ve diğer temel mal grubunda döviz kuru gelişmelerinin yansımaları izlendi. Hizmet grubunda yıllık enflasyon yükseldi,, aylık bazda ise mart ayındaki açılma etkisinin ardından yavaşlama kaydedildi.
Bu dönemde emtia fiyatlarındaki yükseliş tarımsal emtia ve endüstriyel metal fiyatları öncülüğünde sürdü. Türk lirası cinsinden ithalat fiyatlarındaki gelişmeler ve bazı ürünlerde süregelen arz sıkıntılarının etkisiyle üretici fiyatlarındaki hızlı artış eğilimi devam etti.
Bu gelişmelerle, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonları artarken, eğilimleri bir miktar iyileşmekle birlikte yüksek seviyelerini korudu. B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları, nisanda sırasıyla 0,62 ve 0,89 puan artarak yüzde 18,11 ve yüzde 17,77 düzeyinde gerçekleşti.
Yıllık tüketici enflasyonuna katkının enerji grubunda 0,58 puan, hizmet grubunda 0,12 puan ve temel mal grubunda 0,38 puan arttığı, gıda ve gıda grubunda değişmediği, alkol-tütün-altın grubunda ise 0,13 puan azaldığı görüldü.
Özel okul ücret artışına bağlı olarak eğitim hizmetleri öne çıktı
Hizmet fiyatları nisanda yüzde 0,72 yükselirken, grup yıllık enflasyonu 0,56 puan artarak yüzde 13,12 oldu. Öte yandan, mevsimsellikten arındırılmış verilerle aylık enflasyon, açılma etkisiyle mart ayında kaydedilen artışın ardından yavaşladı.
Yıllık enflasyon artışı lokanta-otel ve diğer hizmetlerde daha belirginken, diğer alt gruplarda görece sınırlı oldu. Lokanta-otel yıllık enflasyonu bir önceki sene salgın hastalığa bağlı olarak faaliyetin kesintiye uğraması kaynaklı düşük bazın da etkisiyle artarken, aylık bazda gerek yemek hizmetleri gerekse konaklama hizmetlerindeki fiyat artışları dikkati çekti.
Diğer hizmetler grubu fiyatlarındaki yükselişte özel okul ücret artışına bağlı olarak eğitim hizmetleri öne çıkarken, bu gelişmede geçmiş enflasyona endeksleme davranışı ile geçici KDV indirimlerinin sona ermesi belirleyici oldu. Bu grupta ayrıca döviz kuru gelişmelerine bağlı olarak kişisel ulaştırma araçlarının bakım onarımı ve dişçilik ücreti gibi kalemlerde fiyat artışları izlendi.
Ulaştırma hizmetlerinde havayolu ile yolcu taşımacılığı fiyatlarında artış kaydedilirken, karayolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı fiyatları gerilemiştir. Haberleşme hizmeti fiyatlarında ise internet ücretindeki artışa karşın cep telefonu görüşme ücreti kaynaklı düşüş görüldü.
Temel mal yıllık enflasyonu nisan ayında 0,99 puan artışla yüzde 23,13 oldu. Bu dönemde yıllık enflasyon, dayanıklı mallarda gerilerken, giyim ve ayakkabı ile diğer temel mallarda yükseldi.
Aylık fiyat gelişmelerine bakıldığında, son iki aydır görece ılımlı bir seyir izleyen dayanıklı mallarda nisan ayında döviz kuru etkileriyle fiyat artışı hızlanırken, bu gelişmede otomobil fiyatları öne çıktı ve mobilya fiyatlarındaki gerileme sınırlayıcı rol oynadı.
Döviz kuru gelişmelerinin yanı sıra endüstriyel metal fiyatlarındaki yükseliş eğilimi dayanıklı tüketim malı fiyatları üzerindeki etkisini sürdürdü. Giyim ve ayakkabı grubunda fiyatlar yılbaşından bu yana sergilediği yüksek artış eğilimini sürdürürken, yeni sezona geçişle birlikte yıllık enflasyon 3,63 puan artarak yüzde 10,96 seviyesine yükseldi. Diğer temel mallar grubunda fiyatlar hızlı bir artış gösterirken, grup yıllık enflasyonu 2,01 puan artarak yüzde 18,81’e ulaştı.
COMMENTS